وبینار مدیریت دارایی‌ زیرساخت‌ها

زیرساخت‌هایی همچون سیستم‌های حمل و نقل (جاده‌ای، ریلی و دریایی)، انرژی، شبکه آب و فاضلاب، ساختمان‌ها و ارتباطات، نقشی کلیدی در توسعه و پایداری اقتصادی، رفاه و ایمنی اجتماعی و توسعه پایدار جوامع ایفا می‌کنند، به‌نحوی که امکان فعالیت‌های روزانه مردم در بسیاری از جوامع بدون تامین سرویس‌های ذکر شده عملا غیرممکن شده‌است و هرگونه توقف یا کندی در تامین نیازها به معنی عواقب اقتصادی، انسانی و غیره است. با پایان جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها سرمایه گذاری وسیعی در توسعه زیرساخت‌های شهری داشتند و عموما تعمیرات و نوسازی تنها جنبه واکنشی و انفعالی داشته‌است. با گذشت زمان و پیچیدگی و توسعه زیرساخت‌ها از یکسو و کمبود منابع مالی و وابستگی بیشتر به زیرساخت‌ها از سوی دیگر، ضرورت برنامه‌ریزی بهینه و پیشگیرانه جهت نوسازی زیرساخت‌ها حیاتی شد. گرچه مدیریت دارایی بویژه در مراکز صنعتی و کارخانه‌های تولیدی سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته است، اما مدیریت دارایی زیرساخت‌ها (سیستم‌های حمل و نقل، شبکه آب و فاضلاب، ساختمان‌ها و سدها) مبحثی جدید در سازمان‌های اجرایی همچون وزارتخانه‌ها و شهرداری‌ها است. از سال‌های حدود 2000 میلادی و بویژه در 10 سال گذشته دانش مدیریت دارایی زیرساخت‌ها و پیاده‌سازی آن گام به گام توسعه پیدا کرده و در بسیاری از جنبه‌ها پیشرفته شده‌است.

به طور قطع اولین عامل تعیین کننده، تامین بودجه کافی خواهد بود اما در کنار آن پیاده‌سازی یک سیستم جامع تصمیم گیری جهت اطمینان از توزیع صحیح و بهینه بودجه نیز بسیار مهم است. با توجه به اهمیت موضوع، در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها متولیان بهره‌برداری و نگهداری زیرساخت‌ها که عموما سازمان‌های دولتی هستند، پیاده‌سازی مبانی مدیریت دارایی را براساس آخرین دستاوردهای علمی و اجرایی در دستور کار قرارداده‌اند. نکته مهم در پیاده‌سازی مدیریت دارایی، اتکای بیشتر آن بر نیروی انسانی و نرم‌افزاری است نه سخت‌افزاری! و این به معنی حداقل سرمایه‌گذاری جهت بهره‌برداری از یک سیستم مفید خواهد بود.

در مقایسه با دارایی‌های صنعتی، زیرساخت‌های عمرانی با مشکلاتی بعضا مشترک همچون تامین بودجه مورد نیاز، پیری زیرساخت‌ها، افزایش نیاز و بالارفتن سطح انتظارات مواجه هستند. اما در طبعیت بهره‌برداری، خرابی، روش‌های ارزیابی، اصلاح و طول عمر آن‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد که بازبینی، اصلاح و انطباق روش‌های مدیریت دارایی را ضروری می‌نماید.