نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) ، نگاهی متفاوت به الگوهای خرابی

نت مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM)، از نظر اغلب متخصصين نگهداری و تعميرات به عنوان اثربخش­‌ترين روش نسبت به هزينه‌­هايش، براي ايجاد و توسعۀ استراتژی‌های نگهداری و تعميرات در سطح جهانی شناخته مي­‌شود. بهره‌گیری مناسب از این روش با دست‌یابی سریع به بهبودی پایدار در زمینه‌های گوناگون همراه است. افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات، بهبود وضعیت کيفی محصولات، کاهش سوانح با پیامدهای ایمنی و زیست محیطی از جمله دستاورد‌های مهم بکارگیری نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) است. کاهش 40 تا 70 درصدی خرابی تجهیزات از جمله اهداف مورد انتظار از پیاده‌ سازی RCM بوده که تحقق آن در گروی اجرای صحیح و درک مفاهیم عمیق و کلیدی آن است.

نت مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) چیست؟

برای پاسخ به این سوال که RCM چیست باید در ابتد بگوییم که نت مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) یکی از مهم‌ترین شاخه‌های مدیریت دارایی‌‌ های فیزیکی است که از اهمیتی راهبردی در افزایش توان رقابتی مجموعه‌های صنعتی برخوردار است.

حجم بسيار زياد فعاليت­‌های نگهداری و تعميرات و در عين حال توقفات متعدد در خطوط تولید، مدیریت نامناسب و عدم بهره‌گیری از دستورالعملی استاندارد و جامع در انجام فعالیت‌های نگهداری و تعمیرات، خرابی‌های مکرر با پیامدهای ایمنی و زیست محیطی و غیره همگی از جمله مشکلات و چالش‌های رایج در صنایع دنیا است که برای حل آن‌ها، محتاج بهره‌گیری از دانشی نوین و رویکردی پیشرفته و موثر در زمینه نت است.

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان یکی از قدرتمندترین رویکرد‌ها و تکنیکی کارآمد برای تحلیل و تصمیم‌گیری در زمینه مدیریت دارایی‌های فیزیکی است. این روش فرآیندی ساختاریافته، منطقی و نظام‌مند برای تعیین فعالیت‌های مورد نیاز جهت اطمینان از ادامه به کار دارایی‌ های فیزیکی یک مجموعه مطابق انتظار کاربران آن دارایی هاست.

پیشینه نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM)

منطق روش نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) که برای اولین بار در صنایع هوایی آمریکا با بهره‌گیری از برجسته‌ترین متخصصین نت و صرف انرژی و هزینه زیادی توسعه یافت، توانست میزان سقوط‌های متاثر از نقص فنی هواپیما‌های مسافربری را از حدود 40 سقوط به کمتر از 0.1 سقوط در یک میلیون پرواز کاهش دهد. به موازات این پیشرفت، زمان لازم برای انجام فعالیت‌های نگهداشت هواپیماها (و در نتیجه دسترس‌پذیری بالاتر و سودآوری بیشتر) با استفاده از منطق RCM; کاهش چشمگیری یافته است. به عنوان نمونه، خط هوایی “United Airlines” برای بازرسی‌های سازه‌ای اصلی هواپیماهای بوئینگ 747 خود، پیش از رسیدن به فاصله زمانی 20000 ساعت برای اولین بازرسی سنگین سازه هواپیما، فقط 60000 نفر ساعت صرف نموده است. درحالی که براساس سیاست‌های نگهداری و تعمیرات سنتی، در هواپیمای کوچک‌تر و ساده‌تر DC-8 چنین کاری به بیش از چهار میلیون نفر ساعت کار برای رسیدن به فاصله زمانی مشابه برای بازرسی سنگین سازه‌ای هواپیما نیاز دارد. کاهش هزینه با چنین اندازه‌ای به معنی يك ارتقای قابل‌توجه برای هر سازمانی است که ناوگان بزرگی از تجهیزات پیچیده را در اختیار دارد. نکته جالب توجه آن است که چنین کاهش هزینه‌ای نه تنها بدون هیچ تأثیر نامطلوبی بر قابلیت اطمینان به وجود آمده است، بلکه درک بسیار بهتری از فرآيندهای خرابی در تجهیزات پیچیده نیز به دست آمده که در واقع قابلیت اطمینان را با ممکن ساختن انجام فعالیت‌های نت پیش‌ گیرانه در زمان وقوع شواهد معینی از خرابی بالقوه افزایش داده است.

به موازات استفاده از منطق نت مبتنی بر قابليت اطمينان (RCM) در صنایع هوایی، این روش در سایر صنایع نیز به‌کار گرفته شده‌است. نکته حایز اهمیت در این‌‌باره، آن است که آفریقای جنوبی در دهه 80 میلادی اولین کشوری است که به‌طور گسترده از روش RCM در صنایعی به‌جز صنایع هوایی خود استفاده نمود و با توجه به شرایط تحریم این کشور در آن زمان، منافع عظیمی از اجرای این روش عاید صنایع آفریقای جنوبی گردیده است. پس از آن که نتایج حاصل از استفاده از نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) (حتی در شرایط سخت تحریم) در صنایع مشخص گردید، صنایع بزرگ در سایر کشورها نیز به استفاده از این روش تمایل شدیدی پیدا کردند.

شرکت کانادایی ALADON امروزه به عنوان بزرگترین مجری RCM، معتبر‌ترین مرجع شناخته شده در خصوص بکارگیری مناسب این روش در دنیا است. مجموعه پمکو به عنوان نماینده انحصاری شرکت ALADON در منطقه خاورمیانه، دارای ارتباط مستقیم ساختاری و سازمان‌یافته با شرکت ALADON بوده و متخصصان و مشاوران مدیریت دارایی‌ های فیزیکی این شرکت دارای تجربیات فراوانی در خصوص استقرار و پیاده‌سازی سیستم نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان در پروژه‌های بزرگ ملی و بین‌المللی هستند که می‌توانند سازمان شما را برای بهره‌گیری مناسب از این روش همراهی کنند.