نظارت بر عملكرد پيمانكاران در قراردادهای برون سپاری بهره برداری و نگهداشت
نظارت بر عملكرد پيمانكاران در قراردادهای برون سپاری بهره برداری و نگهداشت
یکی از مسائل مهم در اجرای راهبرد و برنامه‌های برون سپاری بهره برداری و نگهداشت نحوه و فرایند اطمینان یافتن از کیفیت اجرای برنامه‌های نگهداشت دارایی‌های فیزیکی در چارچوب اقتصادی بودن فعالیت‌ها و نظارت بر عملكرد پيمانكاران است. مشکلاتی همچون ضعف در تدوین شرح خدمات و وظایف پیمانکاران، مسائل مربوط به آموزش و برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های کارکنان ستادی و فنی و همچنین نحوه مدیریت قطعات یدکی، نمونه‌هایی از مشکلات متداول در قراردادهای برون سپاری برون سپاری بهره برداری و نگهداشت است. بهره‌گیری از دانش متخصصان حوزه مدیریت نگهداشت در نظارت مستمر بر چرخه برون سپاری فعالیت‌های نگهداشت، کمک رسان سازمان‌های دارایی محور برای غلبه بر این مسائل و بهره برداری پایدار و ایمن از دارایی‌ها در خلق ارزش خواهد بود.
اهداف اصلی در نظارت بر عملكرد پيمانكاران و پیمان‌های بهره برداری و نگهداشت
سازمان‌های دارایی محور همچون شرکت‌های ارائه دهنده خدمات زیر ساخت شهری و صنایع تولید و فرایند، به صورت کلی با چهار هدف اصلی خدمات نظارت بر عملكرد پيمانكاران و مدیریت پیمان را در اختیار می‌گیرند. اهداف بنا بر مرحله چرخه عمر قرارداد برون سپاری بهره برداری و نگهداشت (بر اساس الگوی استاندارد ایزو 37500) متغیر بوده و با پیشرفت پیمان، نوع انتظار از مشاور ارائه دهنده خدمات نظارت نیز تغییر خواهد کرد.
هدف اول: اطمینان از انتخاب راهبرد بهینه در برون سپاری برای کاهش ریسک در تدوین و اجرای پیمان نگهداشت
هدف دوم: اطمینان از پیاده‌سازی درست پیمان با توجه به الزامات صنعت و منابع موجود
هدف سوم: نظارت و پایش عملکرد پیمانکار در طول اجرای قرارداد
هدف چهارم: ارزیابی عمکلرد سازمان در برون سپاری و تدوین درس آموخته‌ها
جنبه‌های اصلی نظارت بر قراردادهای برون سپاری بهره برداری و نگهداشت
برای موفقیت در برون سپاری بهره برداری و نگهداشت توجه متوازن و یکپارچه به ده فعالیت و جنبه اصلی در نظارت بر پیمان ضروری به نظر می‌رسد. به طور خلاصه این ده جنبه عبارتند از:
- ساختار حکمرانی: همراهی با کارفرما و پیمانکار در توانمندسازی ایشان در پیاده‌سازی ساختار و فرایند بهینه حکمرانی پیمان، از جنبه‌های مهم کار مشاور ناظر پیمان است.
- مدیریت ریسک: در تمام مراحل چرخه برون سپاری، ارزیابی دقیق از ریسک‌ها و ارائه راهکارهای پیشگیرانه از ملزومات کار مشاور خواهد بود.
- پایش عملکرد، ارزیابی و ارائه گزارش: رصد دقیق و داده محور شاخص‌های عملکردی پیمانکار در اجرای شرح قرارداد، اطمینان از نحوه اجرای فرایند نگهداشت را تسهیل می‌کند.
- مدیریت تغییرات: ایجاد تغییرات خرد و کلان در شرح خدمات و همچنین دارایی‌ها بخش غیرقابل صرف نظر کردن در پیمان‌های نگهداشت است. نظارت مستمر بر پیاده‌سازی فرایند مدیریت تغییر از دیگر جنبه‌های کار مشاور نظارت است.
- نظارت بر تبادلات مالی: یکی از اولین انتظارات از مشاور نظارت، راستی آزمایی و تایید صورت‌های مالی قرارداد است.
- مدیریت و حل اختلافات: بروز اختلاف در زمان اجرای مفاد قرارداد یکی دیگر از امور قابل پیش‌بینی است. جایگاه ناظر پیمان در این مواقع به عنوان ضلع سوم قرارداد، بی‌تردید حیاتی است.
- بسته شدن قرارداد و تدوین گزارش درس آموخته‌ها: مدیریت پیمان در زمان نهایی‌سازی و همچنین ارائه گزارش درس آموخته‌ها به بهبود مستمر برون سپاری کمک شایانی خواهد کرد.
- حداکثرسازی بهره‌گیری از سامانه‌های اطلاعاتی: بهره‌گیری از نرم افزارهای نگهداری و تعمیرات (CMMS/EAM) از بایدهای کار نگهداشت است. نظارت بر ثبت دقیق اطلاعات و بهره‌گیری از این سامانه‌ها یکی از جنبه‌های اصلی کار نظارت است.
- منابع انسانی و ظرفیت سازی: همانطور که اشاره شد آموزش و توانمندسازی کارکنان از عوامل اصلی اثرگذار بر موفقیت فرایند نگهداشت است. از مشاور ناظر انتظار می‌رود که در این مهم نقشی پویا و پیش‌برنده داشته باشد.
- تضمین و کنترل کیفیت کار: شاید اصلی‌ترین هدف بهره‌گیری از مشاوران نظارت بر عملكرد پيمانكاران و پیمان نگهداشت، اطمینان‌بخشی از اجرای دقیق و کنترل شده مفاد قرارداد باشد.
مجموعه ده جنبه اشاره شده کاملا گویای اهمیت و حساسیت وظایف مشاور نظارت بر پیمان نگهداری و تعمیرات در تضمین موفقیت این نوع قراردادها است. از این رو توجه به به‌کارگیری مشاوران خبره در پیاده‌سازی فرایندهای نظارتی، به ویژه در صنایع مادر کشور، همچون صنعت انرژی و خدمات زیرساخت، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
شرکت پمکو به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و باسابقه‌ترین مشاوران حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی کشور، افتخار و تجربه اجرا مجموعه متنوعی از پروژه‌های آموزشی و توسعه منابع انسانی، اصلاح فرایندهای مدیریت نگهداشت و قطعات یدکی، پیاده‌سازی روش‌های بهبود قابلیت اطمینان و همچینین نظارت بر قراردادهای بهره‌برداری و نگهداشت در اکثر صنایع کشور را در کار نامه خود دارد. به پشتوانه تجارب ارزنده‌ی به دست آمده از سال‌ها فعالیت مستمر، این شرکت آمادگی خود برای ارائه خدمات مشاوره و همکاری با صنایع و سازمان‌های کشور در اصلاح و اجرای برنامه‌های نظارتی را اعلام می‌دارد.
