مهندسی سیستم در مدیریت دارایی های فیزیکی
بنا بر تعریف استاندارد مدیریت دارایی های فیزیکی به شيوه ها و فعاليت هايي منظم و هماهنگی اتلاق می شود كه سازمان از طريق آن دارايي ها و نيز هزينه ها و ريسك ها و عملكرد آن ها را در طي چرخه عمر، با هدف تحقق برنامه استراتژيك سازماني، به طور بهينه و پايدار مديريت مي كند بنا بر این تعریف و نگاه کل گرایانه، تمام مراحل چرخه عمر از مطرح شدن ایده تا طراحی و ساخت و سپس بهره برداری و نگهداشت و در آخر اسقاط دارایی در دامنه فعالیت های مدیریت دارایی های فیزیکی قرار می گیرد. در مدل مفهومی مدیریت دارایی های فیزیکی ارائه شده توسط موسسه مدیریت دارایی ها (IAM) به مراحل مدیریت دارایی ها در طول چرخه عمر و موضوعات مهم مطرح در آن به صورت یک بسته موضعی مستقل پرداخته شده است. مهندسی سیستم به عنوان یکی از موضوعات مهم در این گروه موضوعی مورد توجه قرار گرفته است.
بنا بر تعریف به رویکردی میان‌رشته‌ای و مشارکتی برای تحلیل، بهبود و تأیید راهکارهای در طراحی دارایی با هدف برآورد نیازهای مورد انتظار ذینفعان مهندسی سیستم گفته می شود. در مهندسی سیستم سیاست‌ها و فرایندهای مربوط به الزامات تحلیل، طراحی و ارزیابی دارایی‌ها شرح داده می شود. فرایندهای مهندسی سیستم‌ها به صورت ترکیبی از فعالیت‌های مدیریتی و فنی انجام می شود.
با استفاده از اصول مهندسی سیستم است که مطالعات قابلیت اطمینان، دسترسی پذیری، تعمیرپذیری و ایمنی (RAMS) و الزامات مربوط به آن ها در مرحله طراحی دارایی ها انجام می پذیرید. همچنین با استفاده از این ابزار شرایط تداخل و اثرات افزوده شدن یک تجهیز یا سیستم جدید به مجموعه موجود از دارای یها در مرحله طراحی و پیش از بروز مشکلات زمان بهره برداری شناسایی و برطرف می گردد.
همچنین مهندسی سیستم شامل ایجاد و توسعه مشخصات عملکردی و فنی، مجوزهای ایمنی تجهیزات، فرایندهای نصب و فرایندهای پذیرش نهایی، از جمله بازبینی، تایید و اعتبارسنجی، بر اساس الزامات RAMS می شود. در شکل زیر روش کلی مهندسی سیستم که با اسم نمودار V شناخته می شود، نشان داده شده است. در سمت چپ این نمودار الزامات کسب و کار و بعد از آن کارکردی مشخص می شوند. پس از آن مراحل مشخص کردن دامنه طرح تا ساخت به پیش می رود. برای رسیدن به هر مرحله لازم است که مرحله قبل از آن تایید گشته باشد. در سمت راست نمودار اجزای سیستم یکپارچه سازی شده و در ساختار کلی سیستم برای برآورد الزامات اعتبارسنجی می شوند. در هر مرحله از سمت راست نمودار یک مرحله متناظر از سمت چپ آزمایش و اعتبارسنجی می شود.
مراجع:
- PASS 55-1:2008, Asset management, Part 1: Specification for the optimized management of physical assets
- The Institute of Asset Management, Asset management- An Anatomy, Version 3, 2015
- GFMAM, The asset management landscape, Second edition, English version
