گام‌های اجرا و پیاده سازی مدیریت دارایی های فیزیکی
پرکاربردترین مدل ارزیابی مدیریت دارایی های فیزیکی، مدل آپتایم
گام‌های اجرا و پیاده‌سازی مدیریت دارایی های فیزیکی براساس مدل آپتایم (زمان در دسترس)، اولین بار در ویرایش نخست کتاب آپتایم تألیف جان دیکسون کمبل در سال ۱۹۹۵ ارائه گردید. بعد از آن هم در پیوست ویرایش دوم این کتاب (در سال ۲۰۰۶ میلادی) با اندک تغییراتی آورده شد. این روش ابتدا در شرکت مشاورۀ کوپرز اَند لیبرند ایجاد شد و پس از ادغام این شرکت با پرایس‌واترهاوس‌کوپرز در آنجا ادامه یافت و هم‌اکنون، با خرید این شرکت توسط IBM، اکنون در شرکت مشاورۀ آی‌بی‌اِم گلوبال سرویسز به‌کار گرفته می‌شود. این گام‌های پیاده سازی مؤثر سیستم مدیریت دارایی های فیزیکی تاکنون به‌طور تقریبی و به‌شکل‌های مختلف بیش از 2000 بار توسط مشاوران مختلف در سراسر جهان اجرا شده است.
در مدل آپتایم چه مواردی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند؟
در مدل آپتایم سیستم مدیریت دارایی های فیزیکی سازمان در 10 حوزه مورد بررسی قرار می‌گیرد که عبارتند از: نیروی انسانی، استراتژی‌های سازمان، روش‌های نگهداری و تعمیرات شامل PM و CM، شاخص‌های اندازه‌گیری عملکرد، مدیریت قطعات یدکی موجود و نحوه تأمین آن‌ها، نرم افزارهای موجود در سازمان و نرم افزارهای نگهداری و تعمیرات، برنامه ریزی زمانبندی نگهداری و تعمیرات و روش‌های ارجاع درخواست‌های کار، بررسی کارتیمی، بررسی فرایندهای سازمان و بررسی رویکردهای مبتنی بر تجهیز مانند روش‌هایی چون هزینه یابی چرخه عمر، نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان و تحلیل علل ریشه‌ای خرابی‌ها.
گام‌های پیاده سازی و اجرای مؤثر سیستم مدیریت دارایی های فیزیکی
این روش ارزیابی شامل فرایندی با گام‌های زیر است:
- شناسایی ذی‌نفعان و ارتباطات اولیه؛
- توزیع پرسشنامه‌های خودارزیابی مدیریت دارایی های فیزیکی؛
- ارزیابی وضعیت موجود، نمایش وضعیت مطلوب و بنچمارک‌ها و همچنین مصاحبه با رده‌های مختلف سازمانی در واحدهایی چون بهره برداری، نگهداری و تعمیرات، مهندسی، بازرسی فنی، انبار و تدارکات، آموزش و غیره؛
- تحلیل داده‌های کمّی و کیفی؛ و
- تهیه و ارائۀ گزارش نهایی به همراه تدوین نقشه راه.
گام‌های بعدی پس از ارزیابی و ارائه اولیۀ این گزارش به‌صورت زیر است:
- تدوین نقشۀراه و اولویت‌بندی برنامه‌های تعالی در مدیریت دارایی های فیزیکی؛ و
- حرکت بهینه و پایدار مطابق نقشۀراه.
گام‌های پیاده سازی مدیریت دارایی های فیزیکی مستلزم دانش عمیق و مهارت مجری روش است. گزارش ارزیابی می‌بایست چگونگی حرکت سازمان از طریق مدیریت بهینه و پایدار دارایی‌های فیزیکی را نشان و وضعیت موجود را بهبود بخشد.
تدوین نقشه راه تعالی مدیریت دارایی های فیزیکی
بر اساس تعریف کلی و نیز تعریف نظام‌نامۀ مدیریت دارایی های فیزیکی، نقشۀراه مدیریت دارایی های فیزیکی سازمان بر اساس شرایط موجود مسیر کلی و اهداف کلان سازمان را در حوزۀ مدیریت دارایی های فیزیکی مشخص می‌کند. این نقشه در گام اول جزئیات بیشتری را ترسیم می‌کند و گام‌های بعدی را به‌صورت کلان ترسیم می‌کند تا اجازه دهد نتایج گام اول، به‌عنوان ورودی، استراتژی و مسیر گام‌های بعدی را تعیین کنند. نقشۀراه مدیریت دارایی های فیزیکی عموماً در سه مرحله آماده‌سازی، اجرا و کنترل و همچنین بهبود ارائه می‌شود.
